1 sierpnia 1944 roku – tej daty żadnemu Polakowi przedstawiać i tłumaczyć nie trzeba. Każda kolejna rocznica Powstania Warszawskiego jest jednak dobrą okazją do małej powtórki z historii.
Dokładnie 73 lata temu o godzinie 17:00 (tzw. „Godzina W”) do Warszawy wstąpiły siły zbrojne Armii Krajowej, planując atak na niemieckie obiekty w okupowanej stolicy. Niestety, z powodu decyzji dowództwa AK o skróceniu czasu mobilizacji, do Warszawy dotarło zaledwie 60% żołnierzy. W rezultacie 1 sierpnia do walki stanęło zaledwie od 1500 do 3500 uzbrojonych żołnierzy AK i kilkanaście tysięcy nieuzbrojonych powstańców – często młodych, nieprzeszkolonych ludzi.
W efekcie polskie natarcie 1 sierpnia 1944 zakończyło się, jak opisywał w swojej książce Powstanie Warszawskie Jerzy Kirchmayer: „wyraźnym i dużym niepowodzeniem”. Słabo uzbrojone polskie oddziały powstańcze przez 63 dni prowadziły nierówną walkę z przeważającymi siłami niemieckimi, zakończoną kapitulacją 3 października 1944 roku.
W trakcie dwumiesięcznych walk straty wojsk polskich wyniosły ok. 16 tys. zabitych i zaginionych, 20 tys. rannych i 15 tys. wziętych do niewoli. W wyniku nalotów oraz ostrzału artyleryjskiego zniszczeniu uległa znaczna część zabudowy Warszawy.
Dziś, przez heroiczną postawę powstańców, Powstanie Warszawskie uznawane jest za jedno z najważniejszych wydarzeń w najnowszej historii Polski.
