ZAUROCZENI NATURĄ. 40 lat Oddziału Sudeckiego PTPNoZ”, które odbędzie się 8 września 2017 r. o godz. 17.00 w Centrum Ceramiki Unikatowej.
Polskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk o Ziemi sięga swymi korzeniami czasów jeszcze przedwojennych i jest w prostej linii kontynuatorem działalności wcześniej powstałych – Towarzystwa Muzeum Ziemi i Polskiego Towarzystwa Miłośników Nauk o Ziemi. To ostatnie, założone w Wałbrzychu i regionie przez Eufrozyna Sagana działało niezwykle prężnie w latach 1958 – 1972 gromadząc w jednej organizacji profesjonalistów i amatorów, dorosłych i młodzież, ludzi o różnym stopniu wykształcenia i różnych zawodów. Wydawało własny „Biuletyn Informacyjny”, organizowało krajowe zjazdy, wycieczki, zaopatrzyło około 200 szkół w Polsce w kolekcje petrograficzno – mineralogiczne. W jego strukturach funkcjonowało także młodzieżowe Koło „Kolumbów”. Wałbrzyszanie zasiadali w prezydium PTMNoZ i aktywnie uczestniczyli w pracach zarządu. Takie nazwiska jak Eufrozyn Sagan, Jan Kaluch czy Edmund Jońca to dzisiaj legendy. Koła PTMNoZ działające w Wałbrzychu i w Gorcach zostały uznane za najlepiej zorganizowane, najaktywniejsze i najpełniej realizujące założenia statutowe Towarzystwa w skali kraju. W 1972 r. zostały wcielone do Oddziału Dolnośląskiego Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk o Ziemi. Oddział Sudecki po usamodzielnieniu w 1977 r. jest do dzisiaj kontynuatorem tych tradycji. Wyspecjalizował się w kolekcjonerstwie i zbieractwie minerałów, a w szczytowym momencie liczył 348 członków skupionych w 7 Kołach terenowych. . To w Wałbrzychu w 1978 r. odbyła się pierwsza w Polsce giełda minerałów, organizowano tutaj cykliczne wiosenne sejmiki zbieraczy minerałów, w 1981 r. w Wałbrzychu odbywały się ogólnopolskie obchody Tygodnia Nauk o Ziemi. Kazimierz Kozakiewicz oprócz giełd współorganizował wałbrzyskie Międzynarodowe Targi Kamienia i Maszyn „KAMIEŃ”. Członkowie Oddziału Sudeckiego podejmowali również inicjatywy wydawnicze, a Ryszard Hutnik i Eufrozyna Piątek byli współautorami dwóch bardzo popularnych książek „Zbieramy kamienie ozdobne” i „Vademecum zbieracza kamieni szlachetnych i ozdobnych”. Józef Kawałko i nieżyjacy już Piotr Szczerbin ze Świdnicy organizowali rajdy turystyczne dla młodzieży połączone z nauką rozpoznawania i zbieraniem minerałów. Każdy z członków Oddziału zgromadził unikatowe autorskie kolekcje skał, minerałów i skamieniałości, niektórzy mieli indywidualne wystawy w różnych ośrodkach, byli nagradzani, współpracowali i zaopatrywali w zbiory instytucje naukowe. Po kryzysie transformacyjnym 1989 r. Oddział Sudecki PTPNoZ zaczął przeżywać poważne trudności związane ze zmianami mentalnościowymi, indywidualizmem i komercjalizacją kolekcjonerstwa jak i ogólnym zanikiem pasji i idei społecznych. Ubyło członków, niemniej dwa razy w roku – wiosną i jesienią – organizowane są giełdy. Leszek Dudziński aktualnie udostępnia skamieniałości fauny karbońskiej naukowcom z Uniwersytetu Jagiellońskiego. ZAUROCZENI NATURĄ wciąż trwają i zapraszają do Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia !
